Agrarisch recht bij ruilverkaveling, grondonteigening en meer in Groningen
Wat is de regelgeving omtrent ruilverkaveling? En hoe zorgt u ervoor dat een bestemmingsplan wordt aangepast? Het agrarisch recht en onroerendgoedrecht is veelomvattend. Zorg dat u de juiste stappen onderneemt met advocaat Mr. Boonstra uit Groningen.
Pacht
Er is sprake van pacht als de eigenaar van een hoeve of van los land dit tegen betaling van een tegenprestatie in gebruik heeft gegeven ter uitoefening van de landbouw. Hierbij wordt tegenwoordig ook het bedrijfsmatig gebruik vereist.
Er is een belangrijk onderscheid tussen de reguliere en de geliberaliseerde pachtovereenkomst. Bij de laatste groep van pachtovereenkomsten zijn veel van de bepalingen die de pachter beschermen niet van toepassing.
Bij de reguliere pachtovereenkomst zijn procedures met betrekking tot de schriftelijke vastlegging, de verlenging en de indeplaatsstelling van de pachter de belangrijkste. Deze procedures worden behandeld door de pachtkamers bij de sector kanton van de rechtbanken en in hoger beroep door de landelijke pachtkamer bij het Gerechtshof Arnhem - Leeuwarden.
Daarnaast zijn bij de Grondkamers en in hoger beroep bij de Centrale Grondkamer de toetsingsprocedures met betrekking tot de pachtovereenkomsten en de pachtprijs van belang.
Productierechten
Het bekendste productierecht in de afgelopen dertig jaar is het melkquotum. Het melkquotum heeft aanleiding tot vele juridische vragen gegeven, enerzijds tussen de melkveehouder en de overheid, anderzijds tussen de eigenaar van het land en de gebruiker van het land.
De eerste groep van juridische vragen kon aanleiding geven tot een procedure bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven; de tweede categorie juridische vragen tot een procedure bij de pachtkamer.
Hoewel het melkquotum 1 april 2015 is geschaft, kunnen problemen met het melkquotum nog doorwerken in andere juridische regelingen voor de agrarische sector en ook in privaatrechtelijke geschillen tussen bijvoorbeeld pachter en verpachter, of bij de verdeling van nalatenschappen.
Na de afschaving van melkqutum zijn de voortzaadrechten ingevoerd, met vergelijkbaren vragen als bij het melkquotum.
In de akkerbouwsector zijn er productierechten met betrekking tot suiker. Ook kan men het bezit van een aandeel van de aardappelfabriek aanmerken als een vorm van productierecht.
Specifieke regelgeving voor de agrarische sector
Voor de agrarische sector gelden allerlei specifieke regelingen. Zo moet jaarlijks de gecombineerde opgave gedaan worden, de vroegere 'meitelling'. De wijze waarop deze opgave is gedaan kan gevolgen hebben voor andere regelingen, bijvoorbeeld omtrent de toeslagrechten.
Voorts is er regelgeving met betrekking tot de registratie van dieren op een bedrijf. Een conflict met de overheid over de nakoming van deze verplichtingen kan grote gevolgen hebben. Het inschakelen van een advocaat die gespecialiseerd is in agrarisch recht kan dan noodzakelijk zijn.
Ook de subsidieregelingen met betrekking tot de natuurontwikkeling zijn van groot belang.
Ruilverkaveling
De ruilverkaveling is een ingrijpende procedure voor de landbouw. De Landinrichtingswet is inmiddels opgevolgd door de Wet inrichting landelijk gebied. Toch is bij ruilverkaveling de Landinrichtingswet in veel gevallen nog van toepassing, als gevolg van de lange periode waarin deze tot stand komt.
Bestemmingsplannen
Het bestemmingsplan bepaalt in belangrijke mate wat wel en niet mag in het buitengebied. Het is van belang dat iedere ondernemer bij de periodieke vaststelling direct vanaf de inspraak nauwlettend kennis neemt van de bestemmingsplanbepalingen en de inhoud van het plan. Hij dient zo nodig inspraakreacties naar voren te brengen en zienswijzen in te dienen, om later niet voor verrassingen te komen staan.
Onteigening
Onteigening op de grens van het buitengebied en de bebouwing is een bekend verschijnsel. Ook projecten voor de infrastructuur leiden in sommige gevallen tot onteigening. Voor de eigenaar is van belang dat hij zich niet laat imponeren door de vertegenwoordiger van de overheid of een particuliere ontwikkelaar, maar rustig zelf onafhankelijk advies inwint bij een advocaat.
Burenrecht
In het buitengebied kunnen zowel agrariërs als 'burgers' geconfronteerd worden met het burenrecht. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan het recht van weg of het recht van overpad. Het kan zijn dat het feitelijk gebruik in de loop van de tijd niet meer overeenkomt met de omschrijving in de notariële akte waarin het recht is vastgelegd. Hierdoor kan een meningsverschil tussen de betrokken partijen ontstaan. Niet alleen de wettelijke bepalingen, maar ook de bijzondere omstandigheden van het specifieke geval zijn dan van invloed.
Vermogensrecht
De bijzondere regelgeving in de agrarische sector kan invloed hebben op allerlei situaties die zich in het alledaagse leven voordoen. Men kan hierbij denken aan de verdeling van een nalatenschap. Een pachtverhouding tussen de erflater en een van de erfgenamen is van belang. Ook de aanwezigheid van rechten die een relatie hebben met grond, zoals productierechten, subsidierechten of toeslagrechten, kunnen voor de wijze van verdeling een rol spelen.
